Toelichting op de balans per 31 december 2024

Toelichting op de balans

VASTE ACTIVA

Algemene toelichting vaste activa

De vaste activa zijn een weergave van de investeringen zoals die in het verleden zijn uitgevoerd en van die welke momenteel in uitvoering zijn. De investeringen hebben in 2024 veelal geleid tot vermeerderingen van vaste activa, tenzij ze direct werden gedekt uit bijdragen van derden.

In de bijlage "Investeringsoverzicht" wordt per investering een korte toelichting gegeven op de actuele stand van zaken. Onder andere of de investering inmiddels is afgerond dan wel of de uitvoering doorloopt in 2025. Ook blijkt uit die bijlage welk deel van het investeringsbudget tot en met 2024 is besteed, en welk deel nog te besteden is.

Immateriële vaste activa

Kosten van onderzoek en ontwikkeling van een bepaald actief
Dit onderdeel bestaat uit een drietal projecten:

- Revitalisering Lemsterhoek
- Noorderzand
- Voorbereidingskosten De Noord

De ontwikkeling revitalisering Lemsterhoek betreft kosten die uiteindelijk deel gaan uitmaken van de nog in te stellen grondexploitatie revitalisering Lemsterhoek.

Materiële vaste activa

De materiële activa bestaat uit de volgende hoofdonderdelen:

Investeringen met een economisch nut

Investeringen met economisch nut, met kostenheffing
Het gaat om investeringen in rioleringswerken incl. wegherstel, die bekostigd worden uit het rioolrecht.

Investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut (openbare ruimte)

Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
Het betreft deelnemingen in het vermogen van samenwerkingsverbanden zoals de Rova, Vitens, de BNG en het Aandelen Technofonds Flevoland BV.

Overige langlopende leningen:

De Stichting SVn verstrekt namens gemeenten leningen aan particulieren in het kader van woningverbetering en restauratie van monumenten. Volgens raadsbesluiten mag het college € 6,8 miljoen uitlenen via SVn. Er is door SVn voor € 4,1 miljoen aan leningen verstrekt, 145 stuks. Aan SVn is daarenboven nog € 0,7 miljoen werkkapitaal ter beschikking gesteld.                            
Overige verstrekte langlopende leningen
Er zijn twee leningen verstrekt aan de Stichting Sportaccommodatie Urk in het kader van de financiering van sporthal De Schelp en de sporthal De Vlechttuinen. In 2024 zijn geen nieuwe leningen verstrekt. Er is geen sprake van achterstanden bij het betalen van de rente en aflossing. Aan de gemeente is het recht van eerste hypotheek verstrekt op de beide sporthallen.

Daarnaast betreft deze post leningen die zijn verstrekt in het kader van de sociale zekerheid waaronder de regeling Bijzondere Bijstand Zelfstandigen.

VLOTTENDE ACTIVA

Voorraden

Op de balans zijn de volgende voorraden opgenomen:

Onderhanden werk, gronden in exploitatie

Het onderstaande overzicht geeft de boekwaarden van de gronden in exploitatie weer:

In het bovenstaande overzicht is de boekwaarde gronden in exploitatie 31 december 2023 € 56,3 miljoen, dit is inclusief de gevormde voorzieningen voor de complexen Zeeheldenwijk, Port of Urk en Grex Westgat (totaal € 3,9 miljoen).

Op 31 december 2024 is de boekwaarde gronden in exploitatie € 57,8 miljoen, dit is inclusief de gevormde voorzieningen voor de complexen Zeeheldenwijk, Staartweg, Port of Urk en Grex Westgat (totaal € 6,8 miljoen).

Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar

Deze balanspost is uitgesplitst in de volgende categorieën:

Vorderingen op openbare lichamen                    
Het betreft met name te verrekenen btw met vooral het btw-compensatiefonds.

Uitzettingen in de schatkist van het Rijk               
Op grond van de regeling Schatkistbankieren moeten overtollige liquide middelen op een rekening bij de Nederlandse staat worden gestald.

Overige vorderingen
De inning van de vorderingen heeft een normaal verloop. De voorzieningen voor oninbare posten worden jaarlijks aan het eind van het jaar bijgesteld.

De rekening-courant verhouding met derden betreft een rekening-courant met het Zelfstandigenloket Flevoland (ZLF) Lelystad (in het kader de BBZ-verstrekkingen) en de Port of Urk B.V.

Liquide middelen; bank saldi

Overlopende activa

VASTE PASSIVA

Eigen Vermogen

Deze balanspost is uitgesplitst in de volgende categorieën:

Toelichting reserve mutaties

Hieronder worden de aard en reden van de belangrijkste toevoegingen en onttrekkingen per reserve toegelicht.

Algemene Reserve
De bufferfunctie in het kader van het weerstandsvermogen van de gemeente Urk. Op basis van de nota risicomanagement en weerstandsvermogen dient de beschikbare weerstandscapaciteit minimaal gelijk te zijn aan de benodigde weerstandscapaciteit waarbij de algemene reserve als sluitpost dient. De toevoeging aan de algemene reserve bestaat geheel uit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2023. De onttrekking van € 561.376 is genomen voor de bouwclaim Farus.

Frictiekosten personeel
Deze egalisatiereserve dient ter dekking van ontslagvergoedingen personeel. In 2024 is er een toevoeging van € 65.000 aan de reserve geweest.

Generatiepact
Deze reserve dient voor het dekken van extra kosten rondom het generatiepact. De onttrekking (€ 158.943) bestaat uit het dekken van extra kosten die voortvloeien uit werknemers die met generatiepact zijn.

IBOR egalisatie exploitatie
Deze reserve dient als egalisatie van de resultaten binnen IBOR. Met ingang van 2024 wordt deze reserves opgeheven.

Participatie  
Deze reserve dient voor het opvangen van financiële risico's voortvloeiend uit de participatiewet. Het gaat om de taakvelden 6.3, 6.4 en 6.5. Het maximum van deze reserve is € 2.000.000. De toevoeging (€ 50.000) bestaat een deel van de resultaatbestemming van de jaarrekening 2023 (ondersteuning van de Urker vissers). De onttrekking (€ 50.000) bestaat uit een bijdrage Scholingsbudget primaire visserijsector.

Sociaal Domein
Deze reserve dient voor het opvangen van financiële risico's in het sociaal domein. Het gaat hierbij om taakveld 6, exclusief de taakvelden 6.3, 6.4 en 6.5. en om taakveld 7.1. Het maximum van deze reserve is € 4.500.000. De onttrekking (€ 298.412) bestaat uit dekking van de kosten van een gedragsdeskundige, het positief initiatief Veilig Uitgaan, Durfbudget, SCAB-subsidie, aanpassingen aan een rolstoelbus, bijdrage Scholingsbudget primaire visserijsector en subsidie businesscase zorggebouw Het Vlie.

Afvalstoffenheffing
Deze reserve dient als egalisatie van de resultaten van de afvalstoffenheffing. Bij het onderdeel gemeentereiniging verlopen de inkomsten en uitgaven jaarlijks budgettair neutraal. Als er in een jaar sprake is van een overschot of tekort dan wordt dit verrekend met de reserve afvalstoffenheffing. In 2024 was sprake van een tekort. Dit tekort bedroeg € 1236.733 en is onttrokken van de reserve.

Afschrijvingen
Dit betreft een reserve ter dekking van afschrijvingslasten.

Infrastructuur (3e brug)
Het betreft hier een reserve ter financiering van de realisatie van de 3e brug. In 2024 is deze reserve opgeheven en is het restant toegevoegd aan de reserve Grondzaken.

Fonds dorpsuitleg
Het betreft hier een reserve ter financiering van bovenwijkse voorzieningen. In 2024 is deze reserve opgeheven en is het restant toegevoegd aan de reserve Grondzaken.

Algemene reserve Grondzaken
Bufferfunctie in het kader van het weerstandsvermogen van de grondexploitatie. De risico's van de grondexploitatie worden in eerste instantie afgedekt door deze reserve. Mocht dit ontoereikend zijn, dan vindt afdekking door de algemene reserve plaats. In de paragraaf grondbeleid is een overzicht opgenomen van het verloop van deze reserve in 2024.

Strategische aankopen
Dekking van aankopen en incidentele kosten strategische aankopen. In 2024 is deze reserve opgeheven en is het restant toegevoegd aan de reserve Grondzaken.

Voorzieningen; voor diverse doeleinden

Toelichting voorziening mutaties

Hieronder worden de aard en reden van de belangrijkste toevoegingen en onttrekkingen per voorziening toegelicht.

Wethouders (o.b.v. wet APPA)
Pensioenvoorziening wethouders, vloeit voort uit een wettelijke taak. In 2023 heeft de jaarlijkse toevoeging van € 34.863 plaatsgevonden. Op basis van herrekeningen is er € 142.859 extra toegevoegd. Dit als gevolg van een dalende rekenrente.

ICT Beheerplan
Met behulp van deze voorziening worden de kosten voor groot onderhoud ICT geëgaliseerd. De jaarlijkse toevoeging en onttrekking vinden op basis van een vastgesteld beheerplan plaats.

Gebouwenbeheer
Met behulp van deze voorziening worden de kosten voor groot onderhoud gebouwen geëgaliseerd. De jaarlijkse toevoeging en onttrekking vinden op basis van een vastgesteld beheerplan plaats. Het Meerjaren onderhouds- en duurzaamheidsplan is door de raad vastgesteld in mei 2023.

Havenbeheer
Met behulp van deze voorziening worden de kosten voor groot onderhoud haven geëgaliseerd. De jaarlijkse toevoeging en onttrekking vindt  op basis van een vastgesteld beheerplan plaats. Het plan en de voorziening worden betrokken bij de toekomstige vervanging van kades.  

Rioleringsfonds
Egalisatie riooltarieven. Jaarlijkse toevoeging en onttrekking op basis van het gemeentelijk rioleringsplan. Als  er in een jaar sprake is van een overschot of tekort dan wordt dit verrekend met de voorziening. Rioleringsinvesteringen worden daarnaast in mindering gebracht op de voorziening. 

Beheerplan machines en voertuigen
Egalisatie kosten groot onderhoud machines en materialen. Jaarlijkse toevoeging en onttrekking opgenomen in de begroting.

Vaste schulden; looptijd van 1 jaar of langer

De totale rentelast over 2024 van de vaste schulden bedroeg € 1.319.000. De transitorische (nog te betalen) rente bedraagt € 699.000.

VLOTTENDE PASSIVA

Netto vlottende schulden; looptijd korter dan 1 jaar

Deze balanspost is uitgesplitst in de volgende categorieën:

Overige kasgeldleningen
Deze post bevat deze kasgeldleningen die openstonden op balansdatum.

Overige schulden
Deze post is opgebouwd uit diverse verplichtingen. Op deze post worden verplichtingen inzake de diverse afdrachten van heffingen en premies verantwoord, zowel betreffende lonen gemeentepersoneel als van uitkeringen in het sociale domein.

Overlopende passiva

Deze balanspost is uitgesplitst in de volgende categorieën:

Nog af te wikkelen bijdragen van diverse overheden
Het betreft de van andere overheden ontvangen bijdragen voor specifieke doeleinden. De middelen moeten in een volgend jaar besteed worden, of worden terugbetaald aan de betreffende medeoverheid. Het saldo is ten opzichte van 2022 gedaald en is als volgt te specificeren:

Verplichtingen die in een volgend jaar tot betaling komen
Bij dit onderdeel horen de kosten die in 2024 zijn verantwoord op de budgetten, maar waar de factuur nog in 2025 ontvangen moet worden. Daarnaast zijn hier ook een aantal ontvangen waarborgsommen inzake de Veiling IJsselmeervis- en grondexploitatie opgenomen die in 2025 terugbetaald worden.

Overige vooruit ontvangen bedragen die tot bate in volgend jaar komen
Bij dit onderdeel horen de baten die in 2025 verantwoord worden, maar waar de ontvangst in 2024 heeft plaatsgevonden.

GEWAARBORGDE LENINGEN

Wij verwachten niet dat zich in de nabije toekomst aanspraken zullen voordoen.

Gebeurtenissen na balansdatum

Er zijn geen gebeurtenissen opgetreden na balansdatum die van invloed zijn op de jaarrekening 2024.